In situaties waar een mogelijke blikseminslag een risico vormt voor installaties in openlucht, zijn speciale EREA-transformatoren noodzakelijk om het voedend laagspanningsnet of LS-distributienet te beschermen. Deze transformatoren bieden een zeer goede scheiding – of een hoge diëlektrische vastheid – tussen de primaire en secundaire wikkeling en de massa van de transformator.
Wat maakt deze transformator zo specifiek?
Enerzijds door de primaire wikkeling van de transformator in te gieten in een PU-hars ontstaat een zeer hoge isolatie tussen de wikkelingen en de massa.
Anderzijds worden verschillende overspanningsafleiders toegevoegd. Deze zorgen ervoor – dankzij een niet-lineaire weerstandskarakteristiek – dat bij plotse spanningspieken de weerstand zeer sterk daalt en zo de stroom kan worden afgeleid.
Testen om betrouwbaarheid te garanderen
Juist omwille van de specifieke constructie heeft deze transformator als extra eigenschap dat die opgewassen is tegen een hoge bliksemstootspanning. De test met bliksemstootspanning wordt beschreven in de norm EN 61000-4-5 (50kV – 1,2 / 50 µs golfvorm).
Om deze hoge isolatie tussen de primaire en secundaire wikkeling en de massa te controleren, worden deze testen uitgevoerd:
- diëlektrische vastheidstest (20 kV AC)
- bliksemstootspanningstest (50 kV/1,2/50ms)
Hieronder vind je twee realisaties waarbij deze speciale transformatoren van EREA beschermen tegen blikseminslagen.
Realisatie 1: Gsm-installaties geplaatst op hoogspanningsmasten
Bij blikseminval op de hoogspanningsmast (HS) of bij een hoogspanningsfout in de mast beschermt de transformator het laagspanningsdistributienet (LS). Deze bescherming van het LS-distributienet is een verplichting.
Voor deze toepassing heeft de transformator zeer specifieke isolatiekarakteristieken. Verder is deze transformator voorzien van spanningsafleiders zodat zowel de transformator beschermd wordt als – stroomopwaarts – het LS-laagspanningsnet.
Dit allemaal in overeenstemming met het technisch voorschrift Synergrid C1/115.
(project i.s.m. Mwingz)
Realisatie 2: Meetinstallatie in klimaattoren in Congolese regenwoud
Diep in het Congolese regenwoud voert de Universiteit Gent onderzoek naar de fysiologische processen en de CO2-uitwisseling van het tropische bos. Een 55 meter hoge klimaattoren verzamelt daarbij waardevolle gegevens (meteorologisch, gasconcentraties, ...) in de strijd tegen klimaatverandering.
De klimaattoren bevindt zich in Yangambi, een gebied dat vaak door bliksem wordt getroffen. Op de meettoren bevinden zich echter gevoelige meetapparatuur en analyzers die goed beschermd moeten worden.
Ook een stabiele stroomvoorziening is van groot belang om de metingen continu te laten doorgaan. Daarom is er nood aan degelijke bliksembeveiliging, zowel voor de meetapparatuur als voor de verderop gelegen zonnepaneleninstallatie.
De beveiliging tegen de gevolgen van een blikseminslag kon gerealiseerd worden door gebruik te maken van de speciale EREA-transformator die beschermt tegen blikseminslag.
Samengevat is de opbouw van de installatie als volgt:
- Zonnepanelen zorgen voor het genereren van de energie.
- De transformator zelf wordt gevoed door de omvormer van de zonnepaneelinstallatie.
- En de transfo op zijn beurt voedt en beschermt enerzijds de meetinstrumenten in de meetmast.
- Anderzijds, bij blikseminval op de paal beschermt de transformator de PV-omvormer en de voedingskabel.
Lees meer over dit project op de website van de ATS Groep die de opdracht kreeg om de oplossing te vinden voor de klimaattoren.
(project i.s.m. Universiteit Gent en ATS Groep)
Meer weten over deze beschermende transformatoren tegen blikseminslag?
Stel ons je vragen. We nemen graag de tijd om je te helpen naar de juiste transformatoroplossing.